महिला प्रधान चित्रपटांचा प्रभाव वाढला
गेल्या काही वर्षांमध्ये बॉलिवूडमध्ये महिला प्रधान चित्रपटांची एक नवीन लाट आली आहे. हे चित्रपट केवळ महिला कलाकारांवर केंद्रित नसून त्यांच्या जीवनातील संघर्ष, स्वप्न, धाडस, आणि विजयांचा एक शक्तिशाली संदेश देतात. ‘स्त्री-2’, ‘गंगूबाई काठियावाडी’, ‘राजी’, आणि ‘तनु वेड्स मनु’ यांसारख्या चित्रपटांनी बॉक्स ऑफिसवर मोठे यश मिळवले आहे. ‘स्त्री-2’ या चित्रपटाने तर पहिल्याच दिवशी ५१ कोटींहून अधिक कमाई केली आणि सात दिवसांत ४०० कोटींहून अधिक कमाई करत एक नवा विक्रम प्रस्थापित केला. या यशाने चित्रपट निर्माते, दिग्दर्शक, आणि कलाकार आश्चर्यचकित झालेच पण महिला प्रधान चित्रपटांचा प्रभाव वाढला असल्याचेदेखील दाखवून दिले.
महिला प्रधान चित्रपटांचे यशस्वी उदाहरणे
‘स्त्री-2’ प्रमाणेच इतर अनेक महिला प्रधान चित्रपटांनीही बॉक्स ऑफिसवर कमाल केली आहे. उदाहरणार्थ, ‘गंगूबाई काठियावाडी’ या चित्रपटाने पहिल्याच दिवशी १०.५० कोटी रुपयांची कमाई केली होती. आलिया भट्टच्या अभिनयाने सजलेला हा चित्रपट एका वेश्या बाईच्या आयुष्यावर आधारित असून समाजाच्या दृष्टीकोनातून एक वेगळा दृष्टिकोन मांडतो. ‘राजी’ हा चित्रपटही त्याच्या दमदार कथानक आणि आलिया भट्टच्या अप्रतिम अभिनयासाठी ओळखला जातो, ज्याने पहिल्याच दिवशी ७.५३ कोटी रुपयांची कमाई केली होती आणि त्याचा एकूण जागतिक संग्रह २०० कोटींच्या जवळपास होता.
‘पद्मावत’ आणि ‘तनु वेड्स मनु’ सारख्या चित्रपटांनीही बॉक्स ऑफिसवर अपार यश मिळवले आहे. ‘तनु वेड्स मनु’ ने महिलांच्या मैत्रीवर आधारित एक हलका-फुलका आणि तरीही संवेदनशील विषय मांडला, ज्यामुळे चित्रपटाने पहिल्याच दिवशी १०.७० कोटी रुपयांची कमाई केली होती.
OTT प्लॅटफॉर्मवरील महिला प्रधान चित्रपट
कोरोना महामारीनंतर चित्रपटगृहांमध्ये चित्रपट प्रदर्शित होण्याचे प्रमाण कमी झाले आणि ओटीटी प्लॅटफॉर्मचा उदय झाला. या बदलत्या परिस्थितीत अनेक महिला प्रधान चित्रपटांनी ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर प्रदर्शित होऊन यशस्वी ठरले आहेत. उदाहरणार्थ, विद्या बालनचा ‘शकुंतला देवी’, तापसी पन्नूचा ‘हसीन दिलरुबा’, आणि यामी गौतमचा ‘अ थर्सडे’ हे चित्रपट ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर प्रदर्शित होऊन प्रेक्षकांच्या पसंतीस उतरले आहेत.
विद्या बालन, तापसी पन्नू, आणि राधिका आपटे यांसारख्या अभिनेत्रींनी ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर त्यांच्या दमदार अभिनयाने प्रेक्षकांना मंत्रमुग्ध केले आहे. यामी गौतम म्हणते की, “ओटीटी प्लॅटफॉर्ममुळे आता स्त्री पात्रांना लक्षात घेऊन कथा लिहिल्या जात आहेत, जे एक खूपच सकारात्मक बदल आहे.”
महिला प्रधान चित्रपटांच्या वाढत्या लोकप्रियतेचे कारण
महिला प्रधान चित्रपटांच्या वाढत्या लोकप्रियतेमागे अनेक कारणे आहेत. पहिले म्हणजे, महिलांचे जीवन, त्यांच्या संघर्षांचा, त्यांच्या यशाचा चित्रपटांतून चांगला उलगडा झाला आहे. हे चित्रपट केवळ मनोरंजनपुरते मर्यादित नसून समाजाला एक नवा दृष्टिकोन देतात. महिलांच्या समस्या, त्यांच्या स्वप्नांचा पाठलाग आणि त्यांची धाडस या गोष्टींवर आधारित चित्रपट प्रेक्षकांना अधिक आकर्षित करतात.
दुसरे कारण म्हणजे, ओटीटी प्लॅटफॉर्मवरील चित्रपटांमध्ये महिलांचे महत्वाचे रोल असणारे चित्रपट मोठ्या प्रमाणात बनवले जात आहेत. यामुळे महिला कलाकारांना अधिक संधी मिळत आहे आणि त्यांच्या प्रतिभेला योग्य व्यासपीठ मिळत आहे. विद्या बालन आणि तापसी पन्नू यांसारख्या अभिनेत्रींच्या चित्रपटांनी ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर मोठा प्रेक्षकवर्ग गोळा केला आहे.
महिलांच्या चित्रपटांना येणाऱ्या आव्हानांमध्ये बदल
जरी महिला प्रधान चित्रपटांची लोकप्रियता वाढली असली तरी अजूनही त्यांना अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो. थिएटरमध्ये महिला प्रधान चित्रपटांना कमी स्क्रीन मिळतात, तसेच काहीवेळा त्यांना मोठ्या बजेटच्या पुरुष प्रधान चित्रपटांशी स्पर्धा करावी लागते. यामुळे अनेक चित्रपट ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर प्रदर्शित होणे पसंत करतात कारण तिथे त्यांना अधिक प्रेक्षक मिळू शकतात आणि कमी जोखमीचा व्यवसाय असतो.
तापसी पन्नू याविषयी म्हणते की, “महिला कलाकारांच्या चित्रपटांना नेहमीच मोठ्या स्टार्सच्या तुलनेत कमी स्क्रीन मिळतात. थिएटरमध्ये नेहमीच भेदभाव केला जातो याबद्दल मला नेहमीच खंत आहे.”
महिला प्रधान चित्रपटांचा वाढता प्रभाव आणि लोकप्रियता हे संकेत आहेत की बॉलिवूडमध्ये एक नवीन दिशा आकार घेत आहे. या चित्रपटांनी केवळ मनोरंजनाचीच भूमिका पार पाडली नाही, तर समाजाच्या मनोवृत्तीवरही सकारात्मक परिणाम केला आहे. ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर आलेली लोकप्रियता, महिला प्रधान चित्रपटांच्या कथा आणि विषयांची विविधता, आणि प्रेक्षकांचा त्यांच्याकडे असलेला सकारात्मक दृष्टिकोन या सर्व गोष्टींमुळे महिला प्रधान चित्रपटांचा भविष्यातील प्रवास अधिक रोमांचक होण्याची शक्यता आहे. अशा चित्रपटांनी महिलांना समाजात एक नवा आवाज दिला आहे आणि त्यांच्या कथेचा प्रवास अजूनही सुरूच आहे.