विद्युत अपघात ही एक गंभीर समस्या आहे, जी अनेकदा छोट्या चुकीमुळे किंवा निष्काळजीपणामुळे घडते. अशा दुर्घटना टाळण्यासाठी आपल्याला काही काळजी घ्यावी लागते, ज्यामुळे आपले आणि आपल्या कुटुंबाचे संरक्षण होऊ शकते.
घरातील विद्युत सुरक्षेसाठी उपाय
आपल्या घरातील विद्युत व्यवस्थेत काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेणे अत्यावश्यक आहे. प्रथम, घरातील विद्युत तारे, स्विच बोर्ड, आणि इतर उपकरणांची नियमितपणे तपासणी करणे आवश्यक आहे. खराब झालेले तारे किंवा स्विच त्वरित दुरुस्त करावेत. स्वतः दुरुस्त करण्याचा प्रयत्न न करता, तज्ज्ञ इलेक्ट्रिशियनची मदत घ्यावी. घरातील स्विच बोर्ड उंचावर बसवावे, जेणेकरून लहान मुलं त्यापर्यंत पोहोचू शकणार नाहीत. हे त्यांच्या सुरक्षेसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
कूलर, मिक्सर, इस्त्री यांसारख्या उपकरणांची अर्थिंग व्यवस्थित असणे आवश्यक आहे. अर्थिंग ही एक महत्वपूर्ण प्रक्रिया आहे, ज्यामुळे करंट आपल्या उपकरणांपर्यंत पोहोचत नाही. तसेच, ओले शरीर किंवा नंगे पायाने स्विच ऑन-ऑफ करू नये, कारण यामुळे करंट लागण्याची शक्यता वाढते.
सार्वजनिक ठिकाणी विद्युत सुरक्षा
घरातील सुरक्षेसोबतच रस्त्यावर आणि सार्वजनिक ठिकाणी देखील आपल्याला विद्युत खांब आणि ट्रान्सफॉर्मरपासून दूर राहणे आवश्यक आहे. विजेच्या खांबांना स्पर्श करणे धोकादायक असू शकते, विशेषतः पावसाळ्यात. नंगे तारे दिसल्यास, तात्काळ विद्युत विभागाला कळवावे आणि त्या ठिकाणापासून सुरक्षित अंतर राखावे.
विद्युत विभागाची जबाबदारी
जनतेच्या सुरक्षेसाठी विद्युत विभागानेदेखील जबाबदारीने काम करणे आवश्यक आहे. विद्युत लाईन्सची नियमित तपासणी आणि देखभाल करणे ही त्यांची जबाबदारी आहे. नंगे तारे केबलमध्ये बदलणे, झूलते तारे दुरुस्त करणे, आणि जिथे आवश्यक आहे तिथे भूमिगत विद्युत लाईन्स बसवणे आवश्यक आहे. या कामांसाठी पर्याप्त आणि तज्ञ कर्मचाऱ्यांची नेमणूक करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून या कामात कोणतीही निष्काळजीपणा होणार नाही. विद्युत सुरक्षेला प्राधान्य देण्याची गरज आहे.
विद्युत अपघात टाळण्यासाठी सजगता
कधीही करंट आल्यास किंवा विद्युत काम करताना तात्काळ मुख्य स्विच बंद करावा. अशा प्रसंगी घाई न करता योग्य काळजी घेणे गरजेचे आहे. काम करताना रबरच्या किंवा प्लास्टिकच्या चप्पलांचा वापर करावा. हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, कारण हे चप्पल विद्युत प्रवाहापासून संरक्षण देतात. विद्युत अपघात टाळण्यासाठी सावधानता बाळगण्याची गरज आहे.
वास्तविक घटना आणि धडा
चंद्रपूर जिल्ह्यातील गणेशपूर येथे नुकत्याच घडलेल्या अपघाताने आपल्याला या गोष्टींची आठवण करून दिली. शेतात लावलेल्या लोखंडी कुंपणात विद्युत प्रवाह आल्यामुळे चार जणांचा दुर्दैवी मृत्यू झाला. ही घटना अत्यंत गंभीर असून, अशा घटना टाळण्यासाठी योग्य विद्युत सुरक्षा नियमांची अंमलबजावणी करणे अत्यावश्यक आहे.
विद्युत अपघात हे कोणत्याही क्षणी घडू शकतात, परंतु थोडीशी काळजी आणि सजगतेने त्यांना टाळता येऊ शकते. योग्य विद्युत तपासणी, उपकरणांची योग्य अर्थिंग, आणि विद्युत विभागाने वेळेवर केलेली देखभाल या सर्व गोष्टींसह जनतेने जागरूक राहणे अत्यावश्यक आहे. विद्युत सुरक्षेसाठी प्रत्येकाने स्वतःची जबाबदारी ओळखून योग्य पद्धतींचा अवलंब करावा, यामुळे आपल्याला सुरक्षित जीवन जगता येईल.